Rozpoznanie giardiozy
Wykrywanie. Rozpoznanie giardiozy opiera się na wykryciu trofozoitów lub cyst pierwotniaka w preparatach bezpośrednich z treści dwunastnicy, przygotowanych do 30 min od pobrania jej przez zgłębnik, w czasie endoskopii lub po zastosowaniu tzw. enterotestu, a także na stwierdzeniu cyst w preparatach bezpośrednich z kału w kropli roztworu Lugola, w rozmazach cienkich i w preparatach otrzymanych za pomocą metod zagęszczających (np. flotacji Fausta). Do wykrywania cyst, zwłaszcza gdy ich liczebność nie jest duża w próbce kału, wprowadzono test immu- nofluorescencji. Odrębnie opracowano odczyny immunoenzymatyczne (EIA, ELISA), za pomocą których wykrywa się w kale swoiste antygeny (koproantygeny). Często konieczne jest powtarzanie badania kału w odstępach kilkudniowych – kilkutygodniowych (tab. 2.1).
Zwalczanie. Utrudnione ze względu na znaczną ekstensywność inwazji o cha-rakterze endemicznym, możliwość wywoływania epidemii, m.in. dzięki ogromnej szybkości rozmnażania się lamblii i łatwości przenoszenia cyst z pokarmem od za-rażonych osób z tego samego środowiska, częste występowanie Giardia u kilku osób w rodzinie, a także psów i kotów w tych domostwach oraz dużą oporność cyst na różne czynniki. W wilgotnym kale cysty mogą przetrwać ok. 3 tyg., w wodzie w temp. 18″C do 3 mies. 1-3% chloramina zabija tylko 10% cyst po 24 h , 1% sub- limat – 100% po 1 h. W przewodzie pokarmowym muchy domowej cysty mogą bytować od 30 h do kilku dni. W związku z tym ważna jest ochrona żywności, a zwłaszcza wody przed dostępem owadów oraz przed zanieczyszczeniem odchodami człowieka. Udowodniono, że wiele epidemii związanych było z kontaminacją cystami G. lamblia wody. Konieczne jest przestrzeganie zasad higieny osobistej i przepisów sanitarnych, wczesne wykrywanie nosicielstwa, np. w czasie okresowego badania kału u pracowników służby zdrowia, przemysłu spożywczego i gastronomii.