Medycyna blog - choroby: Dobry Lekarz - Wrocław, Poznań, Kraków

W celu rozpoznania zatrucia glikozydami naparstnicy bardzo ważne znaczenie ma świadomość lekarza, iż może ono wystąpić u każdego pacjenta pobierającego ten lek. Określenie a priori optymalnej dawki glikozydów naparstnicy w poszczególnych chorobach serca i u poszczególnych chorych, a także w różnym okresie ich leczenia, jest praktycznie niemożliwe. Wąska granica dzieląca dawką terapeutyczną od toksycznej sprawia, iż zatrucie glikozydami naparstnicy jest jednym z najczęstszych powikłań farmakoterapii i występuje u 10-30% hospitalizowanych chorych 112]. Śmiertelność spowodowana zatruciem glikozydami naparstnicy wynosi 3 – 21% [33], Spośród czynników usposabiających do wystąpienia niepożądanych działań glikozydów naparstnicy należy wymienić: podeszły wiek, zaawansowaną chorobę serca, hipokaliemię, hiperkalcemię, niedoczynność tarczycy, niewydolność nerek, przewlekłe serce płucne. Niebezpieczeństwo przedawkowania glikozydów naparstnicy istnieje w stanach, w których skuteczność leku jest ograniczona lub wątpliwa.

W ciężkich postaciach zwężenia lewego ujścia tętniczego, w znacznych wewnątrzsercowych przeciekach krwi glikozydy naparstnicy mimo „wymuszenia” zwiększonej kurczliwości mięśnia sercowego nie poprawiają hemodynamiki. W kardiomiopatii przerostowej zawężającej glikozydy naparstnicy wywołują pogorszenie pracy serca jako pompy, ponieważ wzrost kurczliwości mięśnia sercowego nasila zwężenie w drodze odpływu z lewej komory. W zaawansowanej zastoinowej niewydolności serca z rytmem zatokowym korzyści długotrwałego stosowania glikozydów naparstnicy są przedmiotem kontrowersji [16, 17] niebezpieczeństwo wystąpienia zatrucia glikozydami naparstnicy pojawia się w stanach niedoboru potasu i magnezu wywołanych głównie stosowaniem leków moczopędnych z grupy tiazydów, a zwłaszcza diuretyków pętlowych (furosemid). Jest zastanawiające, iż dotychczas nie wyjaśniono, czy stosowanie glikozydów naparstnicy i diuretyków (oddzielnie lub w połączeniu) w przewlekłej zastoinowej niewydolności serca istotnie przedłuża życie- chorych. Umieralność tych chorych mimo leczenia pozostaje nadal wysoka i wynosi rocznie 21-80% [38], Szczególną oporność na leczenie glikozydami naparstnicy stwierdza się w niewydolności krążenia wywołanej zapaleniem mięśnia sercowego. W pierwszej – drugiej dobie świeżego zawału mięśnia sercowego powikłanego zastoinową niewydolnością krążenia glikozydy naparstnicy mogą wyzwolić niebezpieczne dysrytmie.